Zaktualizowano dnia 13 listopada 2023
Niezależnie od uprawianej dyscypliny proces szkolenia sportowca ma ogromny wpływ na jego rezultaty osiągane podczas różnego rodzaju zawodów. Optymalne przygotowanie to jednak nie tylko klucz do sukcesu, ale przede wszystkim wynik ciężkiej pracy zarówno szkoleniowca, jak również zawodnika. Współpracę z nim może podjąć specjalista osoba różne uprawnienia. Jaka jest różnica między trenerem a instruktorem? Sprawdźmy.
Różnica między trenerem a instruktorem – wymagane uprawnienia
Zaczynając porównanie tych dwóch stanowisk nie sposób przybliżyć kwestii regulującej pracę na obu tych stanowiskach. Otóż wraz z wejściem w życie Ustawy o sporcie z dnia 25 czerwca 2010 r. przestał być regulowany zawód instrukora rekreacji ruchowej w obszarze sportu powszechnego. Od tamtego momentu nie istnieją żadne szczególne przepisy odnośnie zasad, warunków lub trybu uzyskania uprawnień. Zatrudnienie danej osoby na stanowisko instruktora w danej dyscyplinie jest indywidualną decyzją pracodawcy.
Nieco inaczej sprawa wygląda w kwestii sportu wyczynowego – od 2013 roku nie istnieją przepisy dotyczące zwodu instruktora sportu oraz trenera. Wraz z wejściem w życie Ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o zmianie ustaw regulujących wykonywanie niektórych zawodów mówi się nie o uprawnieniach instruktora lub trenera sportu, a o pracy w charakterze instruktora bądź trenera sportu.
CHCESZ ROZPOCZĄĆ PRACĘ JAKO INSTRUKTOR LUB TRENER? ZDOBĄDŹ NIEZBĘDNĄ WIEDZĘ ORAZ UMIEJĘTNOŚCI WRAZ Z PAKIS ZAPISUJĄC SIĘ NA KURS
Według Ustawy o sporcie, w dyscyplinach, w których działają polskie związki sportowe, na stanowisku trenera lub instruktora sportu może pracować osoba:
- pełnoletnia,
- z co najmniej średnim wykształceniem,
- posiadająca wiedzę, umiejętności i doświadczenie niezbędne do realizacji zadań trenera lub instruktora,
- niekarana.
Wiedza i merytoryczne przygotowanie
O ile nie istnieją żadne różnice pod względem uprawnień, o tyle niejednakowo prezentuje się kwestia wiedzy i umiejętności wskazanej w przepisach. Pracodawca co prawda może indywidualnie podjąć decyzję o zatrudnieniu danej osoby na podstawie własnych kryteriów, jednak od wielu lat bardzo mocnym potwierdzeniem posiadanego przygotowania merytorycznego są ukończone kursy, które bardzo często brane są pod uwagę w pierwszej kolejności.
Różnica w wiedzy i merytorycznym przygotowaniu do pełnienia funkcji może wynikać z różnic programowych kursów dla instruktorów i trenerów. Na przykładzie siatkówki można zauważyć, że Kurs Instruktora Piłki Siatkowej zawiera zagadnienia wprowadzające do danej dyscypliny, dzięki którym poznaje m.in.:
- historię dyscypliny,
- podstawowe przepisy,
- aspekty teoretyczno-praktyczne siatkówki,
- metodykę nauczania.
Dopiero posiadając ukończony kurs instruktorski można przystąpić do kursu trenerskiego zawierającego bardziej zaawansowane zagadnienia. Kurs Trenera Klasy II – Piłka Siatkowa wyposaża kursanta w wiedzę dotyczącą:
- psychologicznego i etycznego ujęcia siatkówki,
- przygotowania do zawodów z piłki siatkowej,
- taktyki,
- indywidualizacji techniki.
Trener, który chce zdobyć kompleksowe przygotowanie z danej dyscypliny i znacznie wzmocnić swoją pozycję na rynku trenerskim, może następnie zrealizować Kurs Trenera Klasy I – Piłka Siatkowa, dzięki któremu zdobędzie wiedzę z zakresu funkcjonowania zawodnika, odnowy biologicznej siatkarzy czy marketingu uławiającej prowadzenie własnej działalności.
Różnica między trenerem a instruktorem – grupa docelowa
Co do zasady, trener posiada udokumentowaną, bogatszą wiedzę oraz szersze spojrzenie na daną dyscyplinę. Ma to przełożenie na grupę docelową, z którą współpracuje. Instruktor najczęściej prowadzi najmłodsze grupy osób lub amatorów danego sportu. Jego zadaniem jest wprowadzenie do danej dyscypliny i rozwój podstawowych aspektów mających wpływ na poprawę wyników.
Trener pracuje najczęściej z bardziej doświadczonymi sportowcami – zarówno profesjonalistami, jak również amatorami nastawionymi nie tylko na rekreację, ale również wynik. Instruktor częściej prowadzi również większe grupy, podczas gdy trener obejmuje opieką indywidualną – jest tak m.in. w przypadku fitnessu czy sportów walk.
Szanse na rynku pracy i zarobki
Powyższe aspekty wpływają również na to, jaka jest różnica między trenerem a instruktorem w kontekście szans na znalezienie atrakcyjnego zatrudnienia pod kątem wyzwań sportowych oraz zarobków. W tym aspekcie wiele zależy od dyscypliny – może być bowiem tak, że instruktor piłki nożnej w prywatnej szkółce dla dzieci może zarobić więcej niż trener zespołu grającego w IV lidze. Z reguły jednak to trener ma większe szanse na znalezienie lepiej opłacanego stanowiska i szersze możliwości rozwoju dalszej kariery.