Kurs instruktora gimnastyki korekcyjnej. Leczenie wad postawy poprzez stosowanie odpowiednich zestawów ćwiczeń

Zaktualizowano dnia 14 kwietnia 2021

Instruktor gimnastyki korekcyjnej to specjalista, do którego obowiązków należy leczenie wad postawy. Zawód ten daje ogromną satysfakcję z osiągniętych rezultatów. Usprawnianie pacjentów na co dzień podczas zajęć korekcyjno-kompensacyjnych musi odbywać się w określonych etapach. Korygowanie niewłaściwej postawy ciała jest możliwe poprzez dobór odpowiednich ćwiczeń. Zanim instruktor gimnastyki korekcyjnej przystąpi do zajęć praktycznych z pacjentami musi obiektywnie ocenić stan jego ciała. W zakresie narządu ruchu najczęstszą dolegliwością u dorosłych jest tzw. ból krzyża. Z kolei u dzieci i młodzieży to płaskostopie oraz wady postawy. Zwłaszcza u młodszych pacjentów w okresie szkolnym notuje się najwięcej takich przypadków.

Podstawową zasadą zajęć korekcyjnych w przypadku każdej wady postawy jest zasada selektywnego obciążenia pracą właściwych mięśni. Indywidualne podejście do każdego z pacjentów to odpowiednie dobrane zestawy ćwiczeń wobec zdiagnozowanej wady. W fazie początkowej zajęć instruktor gimnastyki korekcyjnej odciąża kręgosłup podopiecznego poprzez pozycję izolowaną ze stopniowym przejściem do pozycji wysokich. W celu podniesienia efektywności ćwiczeń, przerwy między nimi powinny być maksymalnie ograniczone. Przerwy instruktor powinien spożytkować na odpoczynek, wyrównanie i uspokojenie oddechu pacjenta.

W czasie zajęć instruktor gimnastyki korekcyjnej powinien przestrzegać zasady stopniowania trudności. Szczególną uwagę powinno się zwrócić na ćwiczenia gorsetu mięśniowego, czyli klatki piersiowej, mięśni pośladkowych, grzbietu i kończyn dolnych oraz mięśni brzucha. Z kolei obciążenia muszą być dostosowane do możliwości wykonania ćwiczeń przez młodego pacjenta z zachowaniem pozycji skorygowanej. Zastosowanie różnych form, metod oraz zasad to uatrakcyjnienie zajęć i wzrost zainteresowania, intensyfikacji ruchu u pacjenta. Powinien on zrozumieć sens i cel stosowanych zadań ruchowych.

Zabiegi korekcyjne dzielimy na kilka rodzajów. Pierwszą grupę tworzą ćwiczenia ogólno-kształtujące, które mają wyrobić odpowiednią koordynację ruchową oraz postawy ciała. Zapewniają czucie kierunku ruchu oraz położenie ciała i jego części w przestrzeni. Instruktor gimnastyki korekcyjnej używa do nich przyrządów i przybory treningowe, ale też są to ćwiczenia czynne wolne. Obejmują kilkanaście rodzajów ruchów oddziałujących na poszczególne odcinki ciała, które należy powtarzać kilkakrotnie. Podczas ich wykonywania należy zwrócić szczególną uwagę na skorygowanie postawy ciała.

Druga systematyka ćwiczeń nazywana jest specjalnymi, ponieważ stosowane są do zaistniałej nieprawidłowości. Mają na celu przywrócenie prawidłowej postaci segmentu ciała dotkniętego wadą. W ich przypadku wykorzystuje się metodę kontroli wzrokowej, czyli autokorekcję przy lustrze. Ucznia należy przyzwyczaić do systematycznej kontroli ustawień partii ciała poddawanym zabiegom ruchowym. Następną metodą kontroli jest korekcja lokalna, polegająca na poprawieniu poszczególnych segmentów np. obręczy miednicznej, barkowej czy też głowy. Dobór i ich kolejność dokonywany jest indywidualnie.
Kolejny zestaw ćwiczeń jest nazywany korekcją globalną, która powinna być łączona z korekcją lokalną. Ta metoda przywraca fizjologiczny zakres ruchu w stawach kręgosłupa, barkowych i biodrowych. Ich podstawowym celem jest wzmocnienie mięśni w skorygowanym już układzie. Poza tym wzmacniają zespoły mięśni osłabionych i rozciągniętych, aby zwiększyć ich wytrzymałość. Im większy jest opór jaki napotyka dany mięsień, tym większą siłę może on rozwinąć. Instruktor gimnastyki korekcyjnej powinien stosować ten zestaw ćwiczeń w celu wyrobienia siły mięśniowej, w przypadku ruchów dynamicznych opartych na skurczu auksotonicznym, a także statycznych stanowiących skurcze izometryczne oraz mieszanych, łączących oba rodzaje skurczów.

Po zestawie ćwiczeń należy zastosować te z rodzaju rozluźniających, które wyrównają ukrwienie mięśni oraz dług tlenowy. Należy je stosować na przemian z ruchami dynamicznymi. Konsekwentna realizacja zestawów ćwiczeń korekcyjnych pozwala osiągnąć optymalne efekty. Selektywne obciążanie pracą konkretnych partii mięśni i informowanie o tym swoich podopiecznych pomaga wdrożyć ich do samodzielnego i systematycznego wykonywania ćwiczeń indywidualnie w domu.